Hoe kan cirrose leiden tot hepatocellulair carcinoom (HCC)?
Hepatocellulair carcinoom (HCC) is de meest voorkomende vorm van leverkanker en betekent letterlijk vertaald “kanker van de levercellen”.
Men onderscheidt twee vormen van leverkanker: de primaire en de secundaire vorm. Bij de primaire vorm ontstaat leverkanker in de lever zelf (HCC). Bij de secundaire vorm zijn tumorcellen losgeraakt van een tumor ergens anders in het lichaam en via de bloedbaan in de lever terechtgekomen. Deze tumoren heten metastasen (uitzaaiingen).
De exacte oorzaak van HCC is nog niet gekend, maar men denkt dat de algemene gezondheidstoestand die voortvloeit uit de cirrose, het risico op HCC verhoogt.
HCC begint met het beschadigen en het afsterven van de levercellen, waarna de ontbrekende cellen soms worden vervangen door littekenweefsel. Dit kan dan leiden tot het ontwikkelen van kankerachtige knobbeltjes.
Soms wordt HCC al in een vroeg stadium ontdekt omdat de patiënten reeds behandelingen, zoals regelmatige bloedtesten en scans, volgen omwille van hun leverbeschadiging.
Weten dat je HCC hebt kan aanleiding zijn tot grote bezorgdheid. Goed geïnformeerd zijn en de adviezen van de artsen opvolgen, zullen je de beste kans geven om succesvol om te gaan met je HCC. Het is belangrijk te onthouden dat je niet alleen bent.
Wat is hepatocellulair carcinoom (HCC)?
HCC staat bekend als een primaire kanker, omdat het begint in de lever en niet werd uitgezaaid via een ander lichaamsdeel.
Het is de meest voorkomende vorm van leverkanker en het komt meer voor bij personen met zware leverbeschadiging.
Normalerwijze worden de cellen in ons lichaam permanent vernieuwd. Oude cellen sterven af op een natuurlijke wijze en worden, met hetzelfde ritme, vervangen door nieuwe cellen.
Maar met kankercellen geraakt deze balans uit evenwicht: ons lichaam heeft de natuurlijke vernieuwing van de levercellen niet meer onder controle.
De kankercellen groeien en vermenigvuldigen zich constant totdat ze uiteindelijk een tumor kunnen vormen.
Wat zijn de risicofactoren voor HCC?
Wat zijn de belangrijkste symptomen van HCC?
In een vroeg stadium zal je waarschijnlijk geen symptomen opmerken, maar als de kanker evolueert kunnen volgende symptomen optreden:
- Buikpijn
- Misselijkheid of braken
- Makkelijk blauwe plekken of bloedingen oplopen
- Gevoel van zwakte of vermoeidheid
- Gele huid en ogen (geelzucht)
Als je denkt dat je aan een van deze symptomen lijdt, neem dan onmiddellijk contact op met je dokter.
Hoe eerder de kanker werd gediagnosticeerd, hoe groter de kans op een succesvolle behandeling.
Hoe wordt HCC gediagnosticeerd?
| Klinisch onderzoek |
Een HCC geeft meestal slechts aanleiding tot klachten als de ziekte heel uitgebreid is. Een HCC wordt vandaag steeds vaker ontdekt vooraleer symptomen optreden, doordat er screening gebeurt van de patiënten met cirrose d.m.v. een echografie. De dokter zal naar de klachten en symptomen vragen en ook de buik en de rest van het lichaam onderzoeken. De dokter zal letten op een vergrote lever, vochtophoping in de buik of andere tekenen die erop wijzen dat de lever niet naar behoren functioneert. |
| Bloedtesten | Een bloedonderzoek kan een verhoging van het alfa-foetoproteïne (AFP) onthullen, maar dit komt slechts voor bij 50 à 75 % van de patiënten met leverkanker. Als dit niet verhoogd is, wil dit dus niet per se zeggen dat er geen tumor is. En als het AFP-niveau gestegen is, betekent dit niet noodzakelijk dat er een tumor is. |
| Scans | Een CT en/of MRI-scan geeft je dokter een gedetailleerd beeld van je lever. De scan zal tonen of er al dan niet tumoren zijn in de lever, en in het voorkomend geval, toont de scan hoe groot zij zijn. Ook zal de scan tonen of de tumor zich al heeft uitgezaaid naar andere lichaamsdelen. |
| Biopsie | Hier wordt een klein stukje van de lever verwijderd om het dan nauwkeurig te kunnen onderzoeken onder de microscoop. Dit wordt meestal gedaan door met een kleine naald, via de buik, in de lever te prikken. Deze ingreep gebeurt onder lokale verdoving zodat je zeker geen pijn zal voelen. |
Als uit de ingrepen blijkt dat je effectief aan HCC lijdt, zal de dokter de kanker een gradatie toekennen. Deze gradatie varieert van 1 tot 4, waar 4 de meest gevorderde fase is.
Wat zijn de stadia van HCC?
| STADIUM | DEFINITIE | |
| Stadium I | Er is slechts één tumor en die is niet binnengedrongen in de bloedvaten van de lever of uitgezaaid naar de lymfeklieren of naar andere delen van het lichaam. | |
| Stadium II | Ofwel is er slechts één tumor en is hij binnengedrongen in de bloedvaten van de lever, ofwel worden meerdere tumoren gevonden in de lever, maar geen enkele is groter dan 5 cm en geen enkele heeft zich verspreid naar de lymfeklieren of naar andere delen van het lichaam. | |
| Stadium III | Stadium III is één van de volgende sub stadia. De tumorcellen hebben zich in ieder geval niet verspreid naar de lymfeklieren of organen die verder weg liggen. | |
| Stadium IIIA | Er werden meerdere tumoren gevonden in de lever waarvan minstens één groter is dan 5 cm. | |
| Stadium IIIB | De tumor is binnengedrongen in een tak van één van de belangrijkste aders van de lever. | |
| Stadium IIIC | De tumor heeft zich verspreid naar een nabijgelegen orgaan (ander dan de galblaas) of naar de buitenste laag van de lever. | |
| Stadium IV | De tumor is uitgezaaid naar de lymfeklieren of organen die verder weg liggen. | |
| Stadium IVA | Eén van bovenstaande situaties, en de tumor is uitgezaaid naar een regionale lymfeklier. | |
| Stadium IVB | Eén van bovenstaande situaties, en de tumor is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam. | |
Hoe wordt HCC behandeld?
De behandeling van HCC kan zijn voortgang vertragen, je leven verlengen en de symptomen onder controle houden. Als de kanker nog niet al te ver is gevorderd, is genezing zelfs mogelijk.
De meest geschikte behandeling hangt af van verschillende factoren zoals:
- Hoever is de kanker al gevorderd (grootte en aantal van de tumoren)
- Waar is de kanker gesitueerd in de lever, er kunnen meerdere verschillende zones zijn.
- Heeft de kanker zich al buiten de lever uitgezaaid?
- Welke van je aandoeningen is de meest ernstige (cirrose of HCC)
- Jouw voorkeur en je algemene gezondheid.
Tumor ablatie en cryo-ablatie (hitte en koude behandeling)
Bij deze behandeling wordt via dunne buisjes extreme hitte of koude rechtstreeks naar de tumor gevoerd om alzo de kankercellen te vernietigen.
Ablatie wordt altijd onder lokale of volledige verdoving uitgevoerd, je zal dus geen pijn voelen. Cryo-ablatie wordt altijd onder volledige verdoving uitgevoerd.
Chemotherapie
Chemotherapie is een agressieve vorm van kankerbehandeling die niet enkel de kankercellen doodt, maar ook enkele gezonde cellen. Deze behandeling wordt meestal toegediend onder de vorm van inspuitingen, zodat er geen hospitaalopname nodig is. Chemotherapie kan zeer efficiënt zijn, maar er kunnen ook minder aangename neveneffecten optreden en soms zelfs infecties.
Operatief resectie van de tumor
In de meeste gevallen is een operatie geen optie, omwille van de ernst van de ziekte.
Is de schade aan de lever echter minimaal en heeft de kanker nog maar een klein deel van de lever aangetast, dan kan men de kankercellen operatief verwijderen. Meestal is de beslissing afhankelijk van de ernst van je cirrose en de mogelijkheid van je lever om zich te regenereren.
Als een leverresectie wordt aanbevolen, dan wordt deze uitgevoerd onder volledige narcose en je zal dus geen pijn voelen.
Operatief levertransplantatie
In uitzonderlijke gevallen kan je dokter een levertransplantatie aanbevelen. Een levertransplantatie is een zware operatie die heel wat risico’s inhoudt en bovendien zijn de wachtlijsten meestal zeer lang.
Verder is deze ingreep enkel mogelijk als de kanker nog niet is uitgezaaid naar andere lichaamsdelen.
De getransplanteerde lever moet afkomstig zijn van een persoon met dezelfde bloedgroep en een gelijkaardige lichaamsgrootte als de ontvanger.
Er bestaan nog andere mogelijke behandelingen en eens te meer is een diepgaand gesprek met je dokter noodzakelijk; heb ook geen angst om vragen te stellen.
Blijf positief
Het is niet meer dan logisch dat je je overdonderd zal voelen als men je mededeelt dat je aan HCC lijdt, en dus zal wat emotionele steun je zeker helpen om gemotiveerd te blijven.
Vraag je dokter naar speciale groepen waarbij jij je zou kunnen aansluiten. Praten met personen die hetzelfde meemaken als jij kan je zeker helpen.
Raadpleeg steeds je arts voor volledige informatie.
© VHC Pagina update december 2022
De inhoud is gebaseerd op de informatie uit:
- de folder “hepatocellulair carcinoma” die door Norgine werd ontwikkeld.